हेमन्त केसी
जाजरकोट / कुशे गाउँपालिकामा बालबिवाह रोक्नका लागि यहाँका बाल क्लवहरुको सक्रियता भारी मात्रामा बढेको छ ।
पालिका भित्रका सबै वडाहरुमा रहेको बाल क्लबको सक्रियतामा सबै खालका बालविवाह रोकिने क्रम बढेको छ ।
विद्यालय वा अन्य ठाउँमा समेत बालविवाह रोक्नका लागि आफूहरु सक्रिया रहेको जुरेली सामुदायिक बाल क्लवकी अध्यक्ष प्रतिमा रोकायले जानकारी दिइन् । बाल विवाह रोक्दा आफूलाई धेरै ठाउँबाट दबाब समेत आएको उनको भनाई छ । बाल बिवाह रोक्नका लागि काम गर्दा आफू लगाएत आफ्ना घरमा रहेका आमा, बाबासँग समेत बिहे गरेर भागेकाहरुले बोलचाल बन्द नै गरेको प्रगतीशिल बाल क्लव कुशे ४ का अध्यक्ष रविन्द्र आचार्यले बताए ।
बालविवाह रोक्नका लागि कुशे गाउँपालिकामा वडा बालअधिकार समिति , नागरिक समाज सञ्जाल , स्थानीय बाल अधिकार समिति र बालमैत्री स्थानीय शासन वडा समिति समेत सक्रिय रहदै आएको प्रहरीले बताएको छ । प्रहरीले गरेको प्रहरी साझेदारी कार्यक्रममा समेत बाल क्लवको सक्रिय सहभागीता रहदै आएको छ ।
कुशेमा ५२ वटा बालक्लव , ९ वटा बाल अधिकार समिति , १ वटा नागरिक समाज सञ्जाल बालविवाह रोक्ने काममा सक्रिय रहेको पहाडी क्षेत्र विकास अभियान बालसंरक्षण, बालअधिकार शासन परियोजना संयोजक जीतेन्द्रबहादुर बुढाले बताए ।
एक वर्ष भित्र कुशेमा बाल क्लको सक्रियातका बिभिन्न निकायको सहयोगमा कुशे १ नम्वर ५ वटा बालविवाह रोकिएका छन् ।
त्यस्तै वडा नम्वर २ मा ३ वटा , वडा ३ मा १ वटा , वडा नम्वर ४ मा २ वटा , वडा नम्वर ५ मा १ वटा बालविवाह रोकिएको बुढाले बताए । त्यस्तै वडा नम्वर ६ मा १ , वडा नम्वर ७ मा ३ वटा , वडा नम्वर ८ मा ५ र वडा नम्वर ९ मा १० वटा बालविवाह रोकिएको उनले बताए ।
बुढाका अनुसार बाल क्लवकै सक्रियतामा गाउँपालिका भरी बालश्रम गर्न बाध्य पारिएका बालबालिकालाई श्रमबाट छुटकारा समेत गराएको छ । वडा नम्वर २ मा ३ वटा , वडा नम्वर ३ मा वटा , वडा नम्वर ७ मा ५ वटा , वडा नम्वर ८ मा ४ वटा र वडा नम्वर ९ मा २ वटा बालश्रमका घटनाहरु सार्वजानिक भएलगत्तै समस्य समाधान गरिएको गाउँपालिका स्तरिय बाल सञ्जालका अध्यक्ष दाना सिंहले जानकारी दिइन् ।
बालविवाह गरेर बाल क्लवको सक्रियामा उक्त विहे रद गरिएका मध्य ९६.१५ प्रतिशत विद्यालयमा नियमित आउने देखि दैनिक शैक्षिक क्रियाकलापमा सहभागी भएको सञ्जालका अध्यक्ष सिंहले बताइन् । सेभ द चिल्ड्रेन र पहाडी क्षेत्र विकास अभियानको साझेदारीमा कुशे गाउँपालिकाका २ वटा वडाहरुमा बालमैत्री वडा घोषणा गरिएकोछ ।
पालिकाको वडा नम्वर १ र ९ लाइ बालमैत्री स्थानीय शासन कार्यान्वन निर्देशिका २०७८ एवं घोषणा कार्यविधि २०७९ बमोजिम ५१ वटा सूचक पुरा गरी उक्त घोषणा गरिएको हो । त्यस्तै गाउँपालिकाले वडा नम्वर ५ र ४ लाई २०८० भित्र घोषणा गर्ने लक्ष्य राखिएको रमेश खड्का मगरले जानकारी दिए ।
